{ "title": "Beşparmak Dağları", "image": "https://www.dag.gen.tr/images/5-parmak-daglari.jpg", "date": "20.01.2024 06:10:13", "author": "Kürşat YILDIRIM", "article": [ { "article": "Beşparmak Dağları, Kıbrıs adasının Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarafında kalan Beşparmak dağları, doğu batı yönünde adayı neredeyse baştan başa kat eder, Beşparmak dağları doğudan batıya doğru gittikçe yükselir, bu dağlar sıradağ özelliği gösterir, bu haliyle yer yer 8 ile 10 km. Genişliğinde ve 170 km. Uzunluğundadır, batısında Koruçam mevkii Doğusunda Zafer Burnu arasında uzanan Beşparmak dağları kimi kaynaklarda Girne Dağları olarak da geçer, orta yükseklikte ama vadilerle ayrılmış, adanın kuzey kıyısında bulunan Girne'den başlayarak güneye doğru ilerledikçe doğal setler olarak karşımıza çıkar, Beşparmak dağlarının en yüksek noktası 1024 m. İle Selvili Tepe'sidir. Yerli halk tarafından bir elin birleşik parmaklarına benzetildiğinden Beşparmak dağları denildiği rivayet edilir. Başkent Lefkoşa'dan bakıldığında adanın Rum yönetimi tarafında bulunan Trados dağları ile paralel oldukları görülür.

Beşparmak dağlarında bir tank

1974 Kıbrıs barış Harekâtında ilerlemek ve mevzi almak için hâkim bir yer arayışı ile Türk pilot komutasında dağın zirvesine çıkarılan tank karşı taraftan açılan yoğun ateş sonucu hasar görmüş ve dağın tepesinde kalmıştır, günümüzde yolu bu bölgeye düşenler tankı ziyaret edebilirler.

Tarihte Beşparmak dağları

Kıbrıs'ın kuzey kıyılarını iç kısma bağlayan yolların geçtiği Beşparmak dağlarında yolları kontrol eden bazı kale. Kilise ve değişik tarihi yapılar vardır, bunlardan Saint Hilarion Kalesi Beşparmak dağları üzerinde inşa edilen üç kaleden en batı da yer alan kaledir, ada halkının olası Arap akınlarından korunmak ve muhtemel saldırılara karşı önceden haber vermek amacı ile inşa edildiği bilinmektedir, Denizden yüksekliği 700 m, olan kale sarp kayalıklar üzerine kurulmuştur, kale bu günkü adını Kudüs'ün Araplar tarafından fethinden sonra Kıbrıs'a göç eden ve ömrünün son yıllarını burada ibadetle geçiren bir keşişten almıştır, Bizans döneminde onarımdan geçirilen kale 1489 tarihinde Venedikliler'in adayı ele geçirmesi ile boşaltılmış ve terk edilmiştir.

Bufavento kalesi yine Beşparmak dağları üzerinde adanın Arap saldırılarından korunması ve gözetleme amacıyla yapılmıştır. Girne'nin doğusunda Beşparmak dağlarının tepesinde 950 m. 'de bulunan kale Kıbrıs'ın en sarp ve rüzgârı bol alan tepesinde kurulduğu için Bufavento (Rüzgâra Kafa Tutan) ismini almıştır. Kalenin yapım tarihi kesin olarak bilinmemektedir.

Tarihte ilk kez Aslan Yürekli Richard zamanın da bu kaleden bahsedilmektedir. Kıbrıs'da bulunan kaleler için de ulaşılması en zor olan kaledir, 1382-1398 yılları arasında hapishane olarak kullanıldı, bu yıllarda Aslan Şatosu olarak anıldı. 1489 yılında kaleyi ele geçiren Venedikliler zamanın da eski önemini yitirmiş, adanın savunmasında kıyıda bulunan kaleler önem kazanmıştır.

Efsaneye göre Kıbrıs, Templar Şövalyelerinin egemenliğine girdiği dönemde kendisini Kıbrıs kralı olarak ilan eden İsak Komnemus'un kızı, Aslan Yürekli Richard'a teslim olmuştur ancak bir süre sonra prenses ve köpeği cüzzam hastalığına yakalanınca bu kaleye kapatılmıştır, her sabah prensesin köpeği kalenin yakınında bulunan kaynakta yıkanmaya başlamış, gün geçtikçe köpek üzerindeki yaraların iyileştiğini gören prenseste kaynakta yıkanmaya başlar. Prensesin iyileşmesi üzerine kaynağın bulunduğu yere Ayios ıonnis chrysostomos manastarı yaptırılmıştır. Beşparmak dağları ile başka bir efsane de yine bu kaleye dışarıdan bakıldığında birkaç kapısının görüldüğü ancak rivayete göre 100 kapısının olduğu ve 101. Kapıyı bulanın kapıdan girdiğinde kaybolduğu söylenmiştir. Beşparmak dağlarındaki bir başka tarihi kale Kantara kalesidir, Arapça anlamı Köprü demek olan kale, tarihi 965 yılına dayanmaktadır, Arap saldırılarının bittiği bu tarihten sonra yapıldığı düşünülmektedir.
" } ] }