{ "title": "Volkan Dağları", "image": "https://www.dag.gen.tr/images/volkan-daglari.jpg", "date": "21.01.2024 03:20:15", "author": "engin aktu", "article": [ { "article": "Volkan Dağları; Yanardağ veya diğer adıyla volkan, magmanın yer yuvarlağının yüzeyinden dışarı püskürerek çıkmış olan coğrafi bir yer şeklidir. Güneş Sistemi'nde bulunan aktif gezegen ve uydularda birçok yanardağ bulunmasına rağmen, en azından Dünya da genellikle tektonik olarak bulunan plaka sınırlarında görülmektedir. Ne var ki sıcak nokta olan yanardağlarda önemli istisnalar oluşmaktadır. Yanardağların araştırıldığı bilim dalı volkanoloji (Volcanology) olarak adlandırılmaktadır. Kalkan ve volkanik yanardağlar vardır. Kalkan yanardağlar, şekil olarak kalkana benzeyen dağlar oluşturacak şekilde zamanla birikip, yüksek miktarda lav çıkartan yanardağlardır. Genellikle Havai ve İzlanda taraflarında görülmektedir.

Lav akışları genellikle çok kızgın bir şekildedir. Çok akışkan olurken uzun akıntılara da neden olmaktadırlar. Yeryüzündeki en büyük lav kalkanı, 120 km çapındaki ve deniz tabanından zirve olan noktaya 9000 m yüksekliğindeki, Mauna loa dağıdır. Marsta bulunan Olympus Mons, bir kalkan yanardağ olmaktadır ve güneş sistemindeki en yüksek dağ olarak adlandırılmaktadır. Lav kalkanının daha küçük olanlarına lav kubbesi denilirken lav kümbetide denilebilmektedir.

Ege Bölgesindeki Biga dağları, Dumanlıdağ, Yunt dağı volkanik dağlardandır. Ülkemizdeki en yeni volkan dağları ise Manisa'daki Kula volkanlarıdır. Bu özelliği nedeniyle bu yöreye yanık bölgede denilmektedir. Bu volkanik arazide, volkanik küllerden ziyade içinde bulunan insanlara ait ilginç ayak izleri ise dünyada sadece birkaç bölgede bulunmaktadır. Bu izler, volkanın patlaması esnasında bölgede insanların olduğunun en belirgin kanıtıdır. İç Anadolu bölgesinde Erciyes, Melendiz ve Hasandağı volkan dağlarındandır. Doğu Anadolu'da Ağrı dağı, Güneydoğu Anadolu'daki Karacadağ ve Akdeniz bölgesindeki Ceyhan dağları, günümüzdeki volkan dağlarındandır.
" } ] }