Dünyada En Çok Görülen Kırık Dağlar (Fay Dağları) ve Özellikleri
Kırık dağlar, tektonik hareketler sonucu yer kabuğundaki kırılmalarla oluşan dağ sistemleridir. Genellikle fay hatları boyunca uzanan bu dağlar, deprem riski yüksek bölgelerde yoğunlaşır. İşte dünyada en yaygın ve bilinen kırık dağlar:
- And Dağları (Güney Amerika): Pasifik levhasının Güney Amerika levhasının altına dalmasıyla oluşmuştur. Dünyanın en uzun sıradağlarından biridir ve aktif fay hatlarına sahiptir.
- Rocky Dağları (Kuzey Amerika): Kuzey Amerika kıtasının batısında uzanan bu dağlar, çeşitli fay sistemleriyle kesişir. Laramid Orojenezi sırasında şekillenmiştir.
- Alp-Himalaya Kuşağı: Avrasya levhası ile Hint-Avustralya levhasının çarpışması sonucu oluşan bu devasa sistem, Alpler, Himalayalar ve Zagros Dağları gibi birçok kırık dağı içerir. Dünyanın en yüksek dağları burada bulunur.
- Doğu Afrika Kırık Sistemi: Afrika kıtasını boydan boya geçen bu sistem, kıtanın doğusunda yüksek platolar ve volkanik dağlar oluşturmuştur. Kıtasal ayrılma sürecinin aktif bir örneğidir.
- Ural Dağları (Rusya): Avrupa ve Asya kıtalarını ayıran bu dağlar, eski bir kıta çarpışması sonucu oluşmuş kırık yapılı sıradağlardır.
Kırık Dağların Ortak Özellikleri:
- Fay hatları boyunca dizilmişlerdir.
- Yüksek deprem ve volkanik aktivite riski taşırlar.
- Genellikle dik yamaçlar ve blok yapılı formlar gösterirler.
- Oluşumları tektonik levha sınırlarıyla doğrudan ilişkilidir.
Bu dağlar, dünya yüzeyinin dinamik yapısını anlamak için jeolojik açıdan büyük önem taşır. |
.webp "Artos Dağı Konumu ve Özellikleri")
.webp "Ağrı Dağı Konumu ve Özellikleri")
.webp "Rocky Dağları Konumu ve Özellikleri")
.webp "Bernese Dağ Köpeği Türleri ve Özellikleri")
